بررسی نوع اکسس و جهت جریان خون: فیستول شریانی وریدی معمولترین نوع اکسس عروقی نسبت به دیگر اکسس ها می باشد به دلیل پتانسیل بالا و توانایی زیاد آن در بهبود محلهای پانکچر، البته به دلیل محدودیت‌هایی عروقی فقط 30% بیماران دیالیزی از فیستول استفاده می کنند، و معمولترین نوع آن رادیو سفالیک است.

البته برای یک کانولاسیون صحیح ، جهت جریان خون باید به درستی تعیین شود ، بوسیله لمس تریل و شنیدن بروئی، متاسفانه جهت جریان در گرفت به راحتی فیستول نیست زیرا گرفت را در هر موقعیتی میتوانند تعبیه کنند و بنابراین برای تشخیص جهت جریان:

-از طریق گوش دادن

- مشاوره با جراح وی

- گوش کردن بروئی و لمس تریل(انتهایی که صدای قویتر دارد شریانی میباشد)

-هر دو سوزن را میزنیم و برگشت خون در سوزنها را مشاهده میکنیم آنکه برگشت شدیدتر دارد شریانی میباشد و همچنین میتوان وسط گرفت را فشرد و سمتی که هنوز برگشت خون در سوزن را مشاهده میکنیم شریانی میشود.

*قدم بعدی: مشخص کردن محل کانولاسیون باید قبل از آماده سازی پوست انجام شود، سوزن وریدی همیشه در جهت جریان خون و برگشت.وریدی انجام میشود و سوزن شریانی میتواند هم در جهت جریان خون و هم در جهت مخالف آن باشد،

به دلیل اجتناب از ری سیرکولیشن باید حداقل فاصله هاب های سوزن شریان و ورید حداقل 1 اینچ و فاصله سر سوزنها از هم 3 اینچ باشد (شکل شماره 6)

جهت جلوگیری از سودوانوریسم و ترومبوز محل حتما محل سوزن زدن هم در مورد فیستول و هم گرافت ، در هر بار دیالیز به طور چرخشی تغییر کند (تکنیک نردبانی)

*قدم بعدی آماده سازی پوست میباشد ؛

حتما بیمار باید محل را با آب و صابون آنتی میکروبیال بشوید و اگر قادر نیست پرسنل با استفاده از دستمالهای آغشته به صابون آنتی میکروبیال شستشو را انجام دهند و بعد با استفاده از بتادین یا الکل ضدعفونی پوست انجام شود البته باید اجازه دهیم محلول ضدعفونی روی پوست بماند تا خشک شود و تمام احتیاطات عمومی شامل پوشیدن دستکش و.... رعایت شود

*نکته بعدی تکنیک کانولاسیون میباشد که سوزن توسط بالای آن در دست گرفته شده و به صورتی که سطح اریب آن رو به بالا است با زاویه 20 تا 35 درجه در فیستول و در گرفت با زاویه 45 درجه وارد میشویم و وقتی برگشت خون در سوزن را مشاهده کردیم سوزن را در جهت مستقیم حرکت داده و سپس 180 درجه میچرخانیم (برای جلوگیری از صدمه احتمالی نوک سوزن به دیواره رگ و نشت خون)

بعد از آن حتما فیکس کردن سوزن به صورتی که حرکت نداشته باشد و برای همین منظور حتما از چسب به شکل پروانه ای استفاده میکنیم،اگر رگ عمقی باشد بهتر است که ی گاز کوچک زیر بالهای سوزن قرار گیرد تا زاویه آن اصلاح شود

* نکته دیگر اینکه حتما در شروع دیالیز باید با دور پمپ پایین شروع کنیم تا از صدمه احتمالی به رگ جلوگیری شود و در صورت وجود مشکل ،بتوانیم آن را اصلاح کنیم*در هنگام کشیدن سوزن در انتهای دیالیز ،برای جلوگیری از صدمه ،با زاویه 20 درجه سوزن را خارج میکنیم و تا خروج کامل سوزن نباید فشاری روی رگ اعمال شود،و بعد از خروج سوزن با دو انگشت میانی و اشاره به مدت 10 تا 15 دقیقه فشار مداوم اعمال میشود ،حتما تریل بالا و پایین محل فشار باید برقرار باشد وگرنه خطر انسداد عروقی و ترومبوز خواهد بود*و نکته انتهایی : حتما قبل خروج بیمار از بخش محل کانولاسیون باید با گاز و چسب پوشیده شده باشد و حتما تریل فیستول یا گرافتهای بررسی و ثبت شود ودر صورت وجود مشکل بیمار نباید بخش را ترک کند و حتما باید به پزشک اطلاع داده شوداکسس های عروقی این بیماران LIFE-LINE این بیماران میباشد و پرسنل باید مهارت کافی در کانولاسیون داشته و به طور مستمر تحت آموزش باشند

گردآورنده: ریحانه حسنوند